سوزنی سمرقندی

از دانشنامه‌ی اسلامی


سوزنی سمرقندی، شمس‌ الدین، ابوبکر محمد

قرن: ۶ (وف ۵۶۹/۵۶۲ ق)

شاعر، متخلص به سوزنى. ملقب به «تاج‌ الشعراء». وى که نسبش به سلمان فارسى مى‌ رسید، در قریه کلاش سمرنقد به دنیا آمد و در بخارا تحصیل کرد و زندگى را در نخشب و سمرقند و بخارا سپرى کرد. وى پیشه‌ ى سوزن‌گرى داشت و به همین جهت سوزنى تخلص مى‌ کرد.

وى از بزرگان شاعران دربار خانیه به شمار مى‌ رفت و چند تن از پادشاهان این سلسله را مدح گفته و مدایحى بسیار نیز در حق چند تن از بزرگان آل مازه یا برهان که روساى حنفیان ماوراءالنهر بودند سروده است.

سوزنى در هجو و هزل بسیار توانا بوده و در این فن مبالغه مى‌ کرده و در ضمن در مدایح و غزلیات نیز شاعر توانایى بوده است. او همچنین به زبان ترکى شرقى آشنا بوده و اول شاعرى است که الفاظ ترکى را در شعر فارسى وارد کرده است. شمس‌ الدین ابوبکر با عمعق و انورى و رشید وطواط و ادیب صابر معاصر بود. از آثار وى، دیوان شعر است.

منابع

شعر فارسی
شعرشناسی * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری
قالب‌های شعر *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی
سبک‌های شعر فارسی * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو
شاعران پارسی گو: همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14